İnsan bedenine inanılmaz yararları olan bal hakkında en merak edilenleri sizler için araştırdık. Arıların tabiata bıraktıkları mucize olan bal, doğal şekerdir. Bedenin şeker muhtaçlığını karşılar. Bunun yanı sıra üst teneffüs yollarından cilde kadar birçok yarar sağlar. Lakin bal nadiren de olsa zehirlenmeye neden olur. Balın yararları nelerdir? Kaç çeşit bal vardır?
Arılar çiçeklerden topladıkları tomurcukları midelerinde invertaz enzimi sayesinde bala dönüştürürler. Yaptıkları kovanların içerisine bıraktıkları balın tadı rengi kokusu topladıkların çiçeklerin tomurcuklarına nazaran değişir. 1 kilo bal için bir gün boyunca 900 bin arı çalışır. Nem, güneş ışığı, kaynatma üzere sıra dışı bir tesire maruz kalmadıkça bozulmayan bal vakitten etkilenmez. Yapılan araştırmalarda amilaz, nikotin, invertaz, katalaz, oksidaz, fosfataz enzimleri bulunur. Birebir zamanda tiamin, riboflavin, askorbik asit, piridoksin, pantotenik asit, niasin ve az ölçüde biotin, folik asit bulunur.Enzim ve vitaminlerin yanı sıra potasyum, klor, kükürt, kalsiyum, sodyum, fosfor, magnezyum, silisyum, demir, mangan ve bakır bakımından güçlü ola bal bu sayede insan sıhhatine epey yarar sağlar. Baldaki şeker kana karışmada uzun bir süreç yaşadığı için birtakım uzmanlar her gün bir kaşık balı yarım bardak su ile karıştırarak tüketilmesini öneriyor.
NOT: Uzmanlar balın en fazla bir yıl yarar sağladığını belirtiyor. Bu yüzden balın vitamin bedellerinden faydalanmak için bir yıl içinde tüketilmesinin yanlışsız olduğunun altını çizdi.
BALIN YARARLARI NELERDİR?
- İçerisindeki şeker su ile yumuşatılıp tüketildiğinde kana çabuk karışır. Uzmanlar bilhassa demir eksikliği olan şahısların tüketmesini önerir. Bal bu karışımla kana daha çabuk karıştığından kandaki hücrelerin oranını artırır. Bu sayede bireye gün uzunluğu güç sağlar. Kansızlığı önlemenin yanı sıra gerilim, depresyon ve yorgunluğa da güzel gelir.
- Sindirim için bir mucize olan ballı su mideyi temizlerken bağırsaklarda toksin birikimini de önler. Bu sayede kabız ya da ishal üzere rahatsızlıkların yaşanmasını önler. Böbrekleri ve bezleri çalıştırarak bedende sıvı dengesizliğinin yaşanmasını maniler.
- Sabahları tüketilen ballı su gün uzunluğu abur cubur tüketmek isteğinizi azaltır. Tok tutma müddetini artırarak kilo vermek isteyenler için yarar sağlar. Ballı su birebir vakitte beyindeki şeker sinyallerini de denetim eder.
- Yapılan araştırmalarda ballı suyun eklem ve kemiklerdeki kireçlenme ya da iltihaplanma üzere sıhhat sıkıntılarının yaşanmasını önler. Bunun yanı sıra yaşanan ağrılarında şiddetini azaltır.
- Kötü kolesterolü düşürmede tesirli olan ballı su, damarların tıkanıklığını önleyerek kalp hastalıklarını ve kan sirkülasyon sorunlarını mahzurlar. Uzmanlar bu karışımın sistemli tüketilmesi gerektiğini tavsiye eder.
- Antibakteriyel ve antibiyotik özelliğe sahip olan bal, su ile şekeri hafifletildiğinde bağışıklık sistemindeki makus özgür radikalleri temizleyerek bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Vücudun günlük gereksinimi olan vitamin ve mineralleri yüzde 40 oranda sağlar. Bu sayede direnci artırarak cilt sıhhatini da korur. Bedenin maruz kaldığı deformeleri kısa müddette yeniler. Erkenden yıpranmasını önleyerek ciltteki sonların daha sağlıklı çalışmasını sağlar.
- Solunumda yaşanan bronşit, astım ve kuru öksürük üzere rahatsızlıkların önüne geçer. Antibiyotik tesiri ile burada biriken iltihapları idrar yolu ile atar.
KAÇ ÇEŞİT BAL VARDIR VE EN YARARLISI HANGİSİDİR?
BİTKİ ÇEŞİTLİ BALLAR
KESTANE BALI
Koyu renkli olan bu balın özel üretim alanları vardır. Öbür ballara nazaran daha az şekerlidir. Kendine has bir kokusu olan kestane balını yapan arılar birebir vakitte kestane kuşağının devamı için tohumların tabiata yayılmasını da sağlar. Epey katı bir baldır. Kestane ağaçlarının içinde bulunur.
ÇAM BALI
Ülkemizde yayın olan çam balı, tabiattaki en özel üretimdir. Polensiz yapılan tek baldır. Çam ağaçlarındaki birtakım böceklerin salgıladıkları sıvıyı alan arılar peteklerine doldurur. İki hayvan ortasında yaşanan bu durum Türkiye ve Yunanistan dışında hiç bir yerde bulunmaz. Yapışkan oranı epey fazladır.
AYÇİÇEK BALI
Trakya bölgemizde yaygın olarak bulunan ayçiçek tarlalarına yakın alanlardaki bal peteklerinde bulunur. Çok çabuk şekerlenen bu bal, en ucuz bal çeşididir.
NARİNCİYE BALI
Limon, mandalina ve portakal çiçeklerine konan arılar üretir. Değişik bir aromatik kokusu vardır. Ülkemizde Akdeniz balı olarak geçer. Ağızda çabucak kayan bu bal bilhassa doğal şekerli yapılan keklerde kullanılır.
KEKİK BALI
En yüksek rakımlı baldır. Yaylalarda yetişen ve neredeyse insanların bile el değdirmediği yerlerde yetişen kekiklerin polenlerini toplayan arıların elde ettiği özel ballardan biridir. Bağırsak ve mide rahatsızlıklarında doğal ilaç olarak kullanılır. Kendine has bir kokusu vardır.
LAVANTA BALI
Bu balın üretilmesi için özel tesisler kurulmuştur. Haziran ayında yetişen lavantalara salınan arıların tarlaya yakın yerlerdeki kovanları bu çiçekten aldıkları polenlerle doldurur. Epeyce pahalı bir baldır. Arılar bu esnada lavantaların yine yetişmesi için adeta bir ekolojik döngü yapar.
IHLAMUR BALI
Ihlamur ağaçlarının yaygın olduğu yerlerde bulunur. Birinci baharda yerleştirilen kovanları dolduran arıların hasadını sonbaharda alınır. Birçok hastalığa doğal ilaçtır. Kokusu ve tadı epeyce farklıdır.
ÇİÇEK BALI
Birçok çiçekten birebir anda toplanan polenlerin enzimlenip ortaya çıkan bal çeşidine denir. Kestane ağaçlarının olduğu yerlerde bu bal olmaz. Zira arılar çiçeklerden evvel kestaneyi tercih eder.
YÖRESİNE NAZARAN BALLAR
ANZER BALI
En yararlı olan baldır. Rize’deki binlerce çiçek çeşidinden üretilir. Bedene karıştığında süratle güç oranını artıran baldır. Sportmenler sıklıkla tüketir. Hudut hücrelerini yenileyen beyin sıhhatini koruyan bilhassa ileri yaş unutkanlık hastalığının önüne geçer.
PETEK VE SÜZME BAL
Kovanın içinden alınan peteklerdir. Ballar petekten çıkarılmadan bir arada tüketilen bala petek bal denir. Tam aykırısı petekten süzülen bala ise süzme denir. Tüketim tercihine nazaran değişir.
KARAKOVAN BALI
En eski bal üretim halidir. Yani arıların kendi oluşturdukları petekleri doldurdukları biçimdir. Salgıladıkları sıvı koyu renkli olunduğundan karakovan denir. Anzer sonrası en yararlı baldır.
KANSER TEDAVİSİNDE TESİRLİ MİDİR?
100 gram bal, yaklaşık 16 gramı su, 81 gram karbonhidrat ve 0.4 gram da proteinden oluşur. Bal temeli şekerden fazla karbonhidrattan oluşur. Bu da günlük bedenin gereksinimi olan enerjiyi karşılar. Doğal şeker olan bal, yiyecek ve içeceklere konulduğunda süreç görmüş şeker üzere kandaki şeker oranını artırmaz ayrıyeten kiloya neden olmaz. Bilhassa sigara ve alkol üzere unsurlardan ötürü ağır tahrip olan akciğerlerin temizlenmesinde tesirli olan ballı su birebir vakitte bedeni ziyanlı hücrelerden arındırarak kanser hastalıklara taban hazırlayan sıhhat problemlerini ortadan kaldırır.