Milyonlarca vatandaş Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili çalışmaların sonucunu merakla bekliyor. Ankara’da oluşturulan çalışma kümesi tüm teknik mevzuları kıymetlendirerek hak sahiplerini belirleyip emeklilik kurallarıyla ilgili taslakları da hazırlıyor. Tüm çalışmaların yıl sonuna kadar tamamlanıp kamuoyu ile paylaşılması bekleniyor. Kapsam belirlenirken bilhassa 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan ve prim ile yıl kaidesini tamamlamış sigortalılar dikkate alınıyor.
Burada erkekler için yıl kaidesi 25 yıl olurken bayanlar için ise 20 yıl olarak belirleniyor.
Buna bakıldığında bayanlar için 1999 tarihinden baz alınsa bile 20 yıl koşulu tamamlanmış durumdu. Buna nazaran bayanların yalnızca prim koşulunu yerine getirmesi gerekiyor.
Erkekler için ise 25 yıl kuralı 1997 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için tamamlanmış durumda. Daha sonra 8 Eylül 1999 tarihine kadar sigortalı olanlar ise 25 yılın tamamlanmasını bekliyor.
PRİM KOŞULU 5000’DEN BAŞLIYOR
Prim kaidesine bakıldığında ise 5000 ile 5975 gün ortasında değişiyor. Prim kuralını birinci kez işe girilen tarih belirliyor. Bu durumda primi eksik olanlar için hem kısmi emeklilik imkanları bulunuyor hem de borçlanma fırsatları var.
Prim kaidesine bakıldığında ise 5000 ile 5975 gün ortasında değişiyor. Prim kuralını birinci kez işe girilen tarih belirliyor. Bu durumda primi eksik olanlar için hem kısmi emeklilik imkanları bulunuyor hem de borçlanma fırsatları var.
Erkekler için askerlik bayanlar için doğum borçlanması prim gününü tamamlamada yardımcı oluyor. Yeniden yurt dışı borçlanma, isteğe bağlı sigorta ve Bağ-Kur için ihya üzere imkanlar da bulunuyor.
SON 7 YIL KURALI İŞLEYEBİLİR
Burada EYT kapsamı belirlenirken farklı kurumlarda olanlar açısından da bir kıymetlendirme yapılıyor. 8 Eylül 1999 öncesinde Bağ-Kur’lu olanlar, Emekli Sandığı kapsamında memurluk yapanlar ve SSK dahil olmak üzere her üç kurumda farklı vakitler da çalışmış olanlar açısından da bir düzenleme gelecek.
Burada EYT kapsamı belirlenirken farklı kurumlarda olanlar açısından da bir kıymetlendirme yapılıyor. 8 Eylül 1999 öncesinde Bağ-Kur’lu olanlar, Emekli Sandığı kapsamında memurluk yapanlar ve SSK dahil olmak üzere her üç kurumda farklı vakitler da çalışmış olanlar açısından da bir düzenleme gelecek.
Evvel Bağ-Kur’lu olup sonra SSK’lı olanlar ya da evvel SSK’lı olup sonra Bağ-Kur kapsamında girenler açısından emekli olunacak kurumu primler belirliyor. 2008 yılına kadar farklı kurumlarda çalışanlar açısından son 7 yıllık sigortalılık müddeti değer kazanıyor.
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış lakin daha sonra farklı kurumlar (Bağ-Kur, Emekli Sandığı, SSK) dahilinde çalışmış olanlar için de son 7 yıllık sigortalılık müddetine bakılacak.
Son 7 yıllık sigortalılık müddetinde en fazla ( 3,5 yıl) hangi kurumdan prim yatırılmışsa o kurum kaidelerinden emekli olunacak. Burada son kurumdan yatırılan 1.261 gün ehemmiyet kazanacak. Burada son 7 yıllık sigortalılık mühletine bakılırken son 7 yıla değil sigortalı olarak geçmiş son 7 yıla bakılacak.
Örneğin 2000-2005 ortasında çalışmış bir sigortalı daha sonra orta vermiş ve 2012-2015 ortasında da çalışmış. Hasebiyle burada bakılacak mühlet 2012-2015 ortası ile 2003 ile 2005 ortasındaki mühletler. Bu müddetlerde hangi kurum daha fazla ise o kurum emeklilik kaideleri oluşacak.
BAĞ-KUR’DA 9000 GÜN VAR
Son 7 yıllık mühlet sonrasında Bağ-Kur kapsamında olanlar ya da 8 Eylül 1999 öncesinde Bağ-Kur’lu olup hala Bağ-Kur’da devam edenler açısından yaş koşulu SSK ile tıpkı olurken prim kuralı değişiyor.
Son 7 yıllık mühlet sonrasında Bağ-Kur kapsamında olanlar ya da 8 Eylül 1999 öncesinde Bağ-Kur’lu olup hala Bağ-Kur’da devam edenler açısından yaş koşulu SSK ile tıpkı olurken prim kuralı değişiyor.
Bağ-Kur’da prim kuralı erkekler için 9000 gün (25 yıl) bayanlar için ise 7200 gün (20 yıl) olarak tespit ediliyor. Bu durumda EYT kapsamında prim kaidesini tamamlamış olma getirildiğinde Bağ-Kur’lular için 9000 gün ve 7200 gün koşulları oluşmuş olacak.
EMEKLİ SANDIĞINDA 2002 YILI ÖNEMLİ
8 Eylül 1999 öncesinde birinci sefer memuriyete başlayanlar açısından bakıldığında ise 23.05.2002 tarihi değer kazanıyor. Bu tarihe nazaran erkekler iççin 25 yıl bayanlar için ise 20 yıllık kesenek mühletinin kaç yıl kaldığına bakılıyor. Burada 22 yıldan fazla bir müddet varsa yaş koşulu erkeklerde 60 oluyor. 15-17 yıl ortasında ise erkekler için yaş kuralı 54 oluyor.
8 Eylül 1999 öncesinde birinci sefer memuriyete başlayanlar açısından bakıldığında ise 23.05.2002 tarihi değer kazanıyor. Bu tarihe nazaran erkekler iççin 25 yıl bayanlar için ise 20 yıllık kesenek mühletinin kaç yıl kaldığına bakılıyor. Burada 22 yıldan fazla bir müddet varsa yaş koşulu erkeklerde 60 oluyor. 15-17 yıl ortasında ise erkekler için yaş kuralı 54 oluyor.
6-8 yıl ortasında bir müddet kalmışsa bu defa yaş kaidesi erkekler için48’e kadar düşüyor. 2 yıl ve daha az kalanlar açısından ise 44 yaş koşulu bulunuyor.
Bayanlara bakıldığında ise tekrar 23.05.2002 tarihi itibariyle 20 yıllık mühletin dolmasına kaç yıl kaldığına bakılıyor. Burada 2 yıl ve daha az müddet varsa 40 yaş kaidesi bulunuyor.
17 yıldan fazla bir mühlet varsa yaş kuralı 58’e çıkıyor. 7-8 yıl ortasında 46 yaş 12-13 yıl ortasında ise 51 yaş kuralı bulunuyor.
NASIL HESAPLANIYOR
Hesaplama yapılırken 23.05.2002 tarihi baz alındığında işe giriş tarihinizden itibaren erkekler için 25 yıl bayanlar için ise 20 yıl mühletine bakılıyor.
Hesaplama yapılırken 23.05.2002 tarihi baz alındığında işe giriş tarihinizden itibaren erkekler için 25 yıl bayanlar için ise 20 yıl mühletine bakılıyor.
Bu müddet ne kadar kısalırsa yaş şartıda o kadar düşüyor. Kadılar 40-58 yaş ortasında erkekler ise 44-60 yaşarasında emekli olabiliyor.