Sosyal medya hesabından sık sık eski fotoğraflarını paylaşan Türkiye’nin sevilen tarih muharriri Prof. Dr. İlber Ortaylı’dan bu defa askerlik anısı geldi. Ortaylı, 1975’te Zonguldak’ın Devrek ilçesinde yaptığını askerlik misyonunda yaşadıklarını anlattı.
‘Bir Ömür Nasıl Yaşanır’, ‘İnsan Geleceğini Nasıl Kurar’, ‘Türklerin Tarihi’ üzere çok okunan listelerin doruğunda olan kitapların müellifi tarihçi muharrir Prof. Dr. İlber Ortaylı, kendi toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımla gündem oldu.
Son vakitlerde konuk olduğu programlarda söylediği her kelamıyla güldüren ve bilgilendiren Ortaylı, bilhassa nostaljik paylaşımlar yaptığı Instagram sayfasında bu sefer askerliğinden kalan bir kareyi okuyucusuyla paylaştı.
“BİR AYDININ VASFI ‘HER ŞEYE AHENK SAĞLAMAK’ OLMALI”
75 yaşındaki tarihçi muharrir, toplumsal medya hesabından paylaştığı askerlik fotoğrafını şu notu yazarak paylaştı:
Amerika’dan döndükten sonra yaptığım şeylerden biri de hakikat Devrek’e “askere” gitmek oldu… Jandarma Eğitim Alayı’na… Kaç yıldır doktoraydı, mastırdı falan başım “odun gibi” olmuş; “üç aylık askerde” Devrek’te tahta üzere yattım, talim yaptım, ağaçların altında toprakta uyudum. Devrek’te dinlendim, düzgün oldu… 1975 yılıydı… Birinci günden gittik, teslim olduk. O kadar da dikkat ediyoruz. Hâlbuki gecikerek gelenler de vardı. Alışılmış o anda sahiden “bir şeyin içine giriyor gibi” oluyorsun. İki saatin içinde kıyafetin değişiyor. Kendi kıyafetlerini torbalıyor, bir depoya veriyorsun. Üstüne jandarma er üniformaları giyiyorsun.
Askere birinci gittiğinizde evvel ne hissettiniz?
İlk anda, “Ulan nereye geldim?” diyorsun. Bence bir aydının vasfı, “her şeye ahenk sağlamak” olmalıdır. İkinci saatte, benim tanıdığım Mülkiyeli ve ODTÜ’lüler ahengi sağladık olağan..
Daha çok “zekâ” tarifi yapıyorsunuz fakat…
Hemen herkes gırgırını geçmeye başladı. Hiç görmediğim tipleri gördüm orada. Başladı askerlik ve ben piyade eğitiminde “100” üzerinden “20” aldım.
Yürümediniz mi? Ne oldu?
Hayır komut veriyorsun ya, “Tüfek omuza” demeden, “ileri marş” komutu vermişim. Bölük kumandanı Cafer’le daima itişirdik. “Senden asker olur mu yahu” diyor… “Ne yapayım asker olup? Ben ulemadanım” diyorum.
Herhâlde askerde “kendi sınıf arkadaşlarınız” da vardı…
Vardı canım, sınıf arkadaşı mebzul… Azıcık Lisan Tarihli var, mebzul Mülkiyeli… Daha mebzul de ODTÜ’lü var… Artık sen düşün hâlimizi, bütün bıçkınlarla ahbabım… Bir yolunu da buldum, kaçıyordum orta sıra.
Nasıl kaçıyordunuz?
Mısır tarlasından çıkıp Amasra’ya gidiyorum. Tarihçi Necdet Sakaoğlu’nu buluyorum.
Yürüyerek mi gidiyorsunuz?
Yürüyerek yola çıkıyorsun. Sonra, kamyonla otostop falan yapıp gidiyorum… Hani Kastamonu ile ilgili bir küçük makalem var ya, onu orada tasarladım; birtakım malzemeyi bile toparladım.
Askerdeyken?
Evet. Osmanlı dokümanlarını buldum, onlar üzerine çalıştım. Sonra, bizim millet askerliğe laf eder lakin bir baktım hepsi de duruma uyuveriyor… Talime, tabanca tüfek atma işlerine falan.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK GÖRÜNTÜ;
Zerrin Özer’den flaş karar!