İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, yaptığı yazılı açıklamada, taslak mutabakat metnine ABD’nin verdiği karşılığın Tahran tarafından çeşitli seviyelerde incelendiğini ve hazırlanan karşılığın müzakerelerin koordinatörüne gönderildiğini açıkladı.
Kenani, “Gönderilen metin, müzakereleri sonuçlandırmak emeliyle yapan bir yaklaşıma sahiptir.” sözünü kullandı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel mevzuyla ilgili yazılı açıklamasında, “İran’ın karşılığını aldığımızı teyit edebiliriz. Bunu inceliyoruz, karşılık vereceğiz lakin ne yazık ki yapan değil.” değerlendirmesinde bulundu.
İran ile nükleer muahede ve müzakere süreci
İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) ortasında 2015’te yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran’ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve kontrol altına alındığı bir muahede imzalanmıştı.
Washington, eski Lider Donald Trump devrinde, 2018’de mutabakattan tek taraflı çekilerek İran’a tekrar yaptırım uygulamaya başlayınca Tahran da mutabakattaki taahhütlerini kademeli olarak durdurmuş ve tekrar yüksek seviyede uranyum zenginleştirme dahil bir dizi adım atmıştı.
Anlaşmanın yine uygulanmasını sağlama ve ABD’nin mutabakata dönüşü için Nisan 2021’den beri Avrupa Birliği’nin (AB) koordinatörlüğünde Viyana’da yapılan müzakereler 8 Ağustos’ta sona ererken müzakerelerin koordinatörlüğünü üstlenen AB’nin sunduğu taslak muahede metni sonrasında taraflar kesin muahedeye varma konusunda evvelki aylara göre çok daha olumlu işaretler vermişti.
İran, AB tarafından sunulan ve nükleer müzakerelerde en son yol haritası olarak kabul edilen muahede taslağına ait görüşlerini 15 Ağustos’ta AB’ye iletmişti. Müzakerelerin Koordinatörü ve AB Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İran’ın cevabını “makul” olarak nitelemişti.
ABD de İran’ın görüşlerine ait karşılığını 24 Ağustos’ta göndermişti. İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan, 31 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, nükleer mutabakat için yaptırımların kaldırılması ve ABD’nin tekrar mutabakattan ayrılmayacağına ait daha güçlü garantiler istediklerini belirtmişti.