Birkaç gündür turkuvaz tablolarda süratle artan olay sayılarını gören herkesin aklında birebir soru, tıpkı telaş var: Salgın denetimden çıktı mı? Osman Müftüoğlu bu soruya ve salgının yeni belirtilerine dair merak edilenleri Hürriyet’teki köşesinde karşılık verdi.
Birkaç gündür turkuvaz tablolarda süratle artan olay sayılarını gören herkesin aklında birebir soru, birebir tasa var: SALGIN DENETİMDEN ÇIKTI MI?
Salgının denetimden çıktığını söylemek en azından şimdilik mümkün değil. Değil fakat sürecin “kontrolü çok güç bir nokta”ya geldiği de kesin. Hadise sayılarında her gün neredeyse yüzde 10’ları zorlayan hatta bazen geçen artışlar yaşanıyor. Bu sayılar birtakım günler yüzde 15-20’leri bulabiliyor. “Test müspetlik oranları”nda da kaygı verici yükselmeler izliyoruz. Sayılar burada da yüzde 20’leri zorluyor. Elhasıl endişelenmekte muhakkak haklıyız. Pekala, neden bu türlü oldu? Olay sayısı patlamalarındaki en önemli faktörler neler? Cevabım 1 numaralı kutuda…
BANA NAZARAN
HADİSE ARTIŞININ 3 NEDENİ
HADİSE sayılarındaki muazzam artışın bana nazaran 3 kıymetli nedeni var:
BİRİNCİSİ: Mesken içi bulaşlarındaki artış vahim boyutlara varmış durumda. Dikkatsizlik, özensizlik, biraz da bilgisizlik ve lakaytlık ile birleştiğinde birçok meskende neredeyse bir çeşit “ev içi salgın” durumu yaşanıyor.
İKİNCİSİ: Toplu taşıma araçlarındaki tedbirsizlikler de önemli bir salgın tetikçisi haline geldi. Çok yolcu yükü bilhassa makul saatlerde muazzam bir virüs
trafiğine imkan sağlıyor.
ÜÇÜNCÜSÜ: İşyerlerindeki bulaşlarda da önemli artışlar var. Kademeli mesai uygulamasına tekrar ve sıkı bir formda geçmek için neden hâlâ bekliyoruz, anlamak mümkün değil.
Hasılı önümüzdeki günler “biraz” değil, çok “zor” günler. Uygulaması mümkün olmayan “tam kapanma” üzere tekliflerle, tartışmalarla vakit geçirmeyi bir kenara bırakıp öncelikle bu 3 gündem üzerinde yoğunlaşmamız gerekiyor. Özcesi çok daha dikkatli, çok daha önlemli, çok daha “korumalı ve mesafeli!” olmamız gereken günlerdeyiz.
DEĞERLİ
HAPŞIRANDAN DA UZAK DURUN
BU yeni mutant virüs yani ortalığı kasıp kavuran “İngiliz mutantı” yalnızca daha kolay bulaşmıyor. Bu yeni virüsün oluşturduğu hastalık tablosunda da farklı kimi belirtiler var. Örneğin, daha evvelki hadiselerde çok sık görülen ateş, öksürük ve gibisi belirtiler yerlerini İngiliz mutantı virüsüne yakalananlarda “HAPŞIRMA, GENİZ VE BURUN AKINTISI, İŞTAHSIZLIK VE TİTREME” üzere daha evvel pek de alışık olmadığımız yeni belirtilere bırakmış üzere görünüyor. Daha doğrusu COVID-19’un eski işaretlerine ek olarak son vakitlerde bu 4 belirtiye de sık sık rastlıyoruz. Bu nedenle hapşırma, burun akıntısı, boğazda yanma üzere klasik nezle belirtisi yaşayanların da olası bir COVID-19 enfeksiyonunu erken yakalayabilmek hedefiyle vakit geçirmeden bir PCR testinden geçmelerinde yarar var.
BİR TEKLİF
VAGUS’A YOL AÇIN
BİLHASSA son salgın sayıları hepimizi gerdi ve endişelendirdi. Sonuç mi? Sonuç malum: Salgının başındaki o harikulade gerilim girdabına tekrar girdik. Uykularımız kaçmaya, midelerimiz kasılmaya, ağızlarımız kurumaya, boyunlarımız terlemeye, kalplerimiz daha süratli çarpmaya başladı. Özetle, DAYANILMAZ BİR RAHATLAMA MUHTAÇLIĞI İÇİNDEYİZ. “Peki, nasıl olacak bu iş hocam?” diyorsanız, “rahatlamak için hap, çöp, toz, damla, şurup arayışı içerisindeyseniz” size kolay bir teklifim var. Vagus’unuzu devreye sokun! Öneriyi gerçekleştirmek için 2 numaralı kutuya geçebilirsiniz.
BİR TEST
NEFES MEDİTASYONU YAPIN
KİMDİR nedir, neyin nesidir, in midir cin midir bu vagus? Açıklayayım: Vagus, beyin sapınızdan başlayıp kuyruk sokumunuza kadar uzanan muazzam bir sinirdir. Akciğerlerinizden kalbinize, bağırsaklarınızdan midenize, bütün iç organlarınızın daha da kıymetlisi ruhsal hayatınızın “orkestra şefleri”nden biri, hatta birincisidir. Pekala, vagus sonu nasıl devreye sokulur? Nasıl uyarılır? Uygulamayı öğrenmek için 3 numaralı kutuya geçin.
ARTIK DENEYİN
VAGUS’U ÇALIŞTIRMAK İÇİN…
RAHAT bir yere oturun. Hatta mümkünse sırt üstü yere uzanıp etrafınız ile bağlantınızı minimuma indirmeye çalışın. Sonra diyafram kasınızı kullanacak formda (diyafram kası akciğer ile karın boşluğunu ayıran ve soluk alıp vermelerle aşağı üst hareket eden muazzam bir güç kaynağıdır) yavaşça 5’e kadar sayarak derin bir nefes alıp 1 saniye kadar o nefesi içinizde tutun. Sonra tekrar 5’e kadar sayarak nefesinizi yavaşça bırakın. Bu deneyi her keresinde ortalama 5 kere tekrarlayın. Günde 3-4 tekrar kâfi olacaktır. TEBRİKLER!
“Diyafram egzersizi” de diyebileceğimiz bu kolay çalışma sayesinde vagus sonunuzu aktive ettiniz. Vagus’un aktivasyonu “parasempatik hudut sistemi”nin devreye girmesi manasına geliyor. İşte tam da bu noktada “anti-stres sisteminiz” sizi rahatlatmaya başlıyor: Kandaki kortizol ve öbür gerilim hormonlarının düzeyi hızla düşmeye başlıyor. Sonuç mi? Kalp süratiniz yavaşlıyor. Kan basıncınız düşüyor. İçiniz ferahlıyor. Gerginliğiniz minimuma iniyor. Beden ısınız dengeleniyor. Güç metabolizmanız güzelleşiyor. Gerginliğiniz ve korkunuz törpüleniyor.